W skrócie:

Na początku był… pomysł! 

Wysłuchałeś już wszystkich porad i ostrzeżeń znajomych oraz bliskich. Przetrząsnąłeś internetowe fora, dodatki do gazet, a nawet odwiedziłeś pobliskie biblioteki. Nie straszne Ci starcia z urzędem skarbowym, ani konieczność prowadzenia dokumentacji księgowej. Jednym słowem, jesteś gotowy na wszystko aby osiągnąć jeden cel:

Zacząć swój własny biznes!

Masz jednak przy tym jeszcze jeden, mały problem… Nadal nie wiesz do końca jak się za to zabrać.

Informacji jest co prawda mnóstwo, ale często są one sprzeczne lub nie do końca wiarygodne. Dlatego szukasz miejsca, gdzie będziesz mógł znaleźć pewne i praktyczne porady.

Mamy dla Ciebie dobrą wiadomość.

Znalazłeś to miejsce!

W naszym cyklu „Zacznij Swój Biznes” będziemy starali się wyjaśnić Ci wszystkie najważniejsze wątpliwości związane z prowadzeniem własnej działalności. Znajdziesz tu informacje, nie tylko jak rozpocząć własną działalność, lecz także wiele  porad, jak ją dalej prowadzić.

Bądź zatem z nami. Z a c z y n a m y !

*       *       *

W jakiej formie rozpocząć prowadzenie własnej działalności?

Decydując się na rozpoczęcie działalności gospodarczej, musimy sobie odpowiedzieć na pierwsze i podstawowe pytanie: jaką formę jej prowadzenia wybrać?

Przed dokonaniem tego wyboru należy wziąć pod uwagę wiele czynników jak chociażby to czy chcemy prowadzić biznes sami, czy raczej z inną osobą? Jakim początkowym kapitałem dysponujemy? Jakie ryzyko odpowiedzialności w związku z jego prowadzeniem jest dla nas do zaakceptowania? Czy wreszcie jaki sposób opodatkowania będzie najbardziej odpowiedni.

Bardzo ważną rzeczą związaną z prowadzeniem własnego biznesu są wynikające z tego obowiązki rachunkowe, ale o nich opowiemy w oddzielnym artykule.

Pamiętaj! Od tego czy dobrze wybierzesz odpowiednią dla siebie formę prowadzenia własnego biznesu w dużej mierze zależeć będzie jego powodzenie.

Z najpopularniejszych wariantów prowadzenia działalności mamy do wyboru prowadzenie działalności jako:

1. samodzielny przedsiębiorca,
2. spółka cywilna,
3. spółka osobowa prawa handlowego (spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna), oraz
4. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.

Jak pewnie się domyślacie, każda z tych form prowadzenia działalności ma swoje cechy charakterystyczne, którymi różni się od pozostałych. Aby ułatwić dokonanie tego pierwszego i najważniejszego wyboru, przygotowaliśmy ich krótkie porównanie.

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą

Jest to jedna z podstawowych form rozpoczęcia własnej działalności. Prowadzenie działalności gospodarczej w tej formie wymaga jedynie zarejestrowania w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Wniosek o taką rejestrację można złożyć za pomocą strony internetowej CEIDG.

Ryzyko

W związku z pełną odpowiedzialnością za zobowiązania firmy ta forma prowadzenia działalności wiąże się z dużym ryzykiem osobistym. W przypadku bowiem, gdy przedsiębiorca zaciągnie zobowiązania i nie będzie mógł ich później uregulować odpowiada on całym swoim majątkiem prywatnym. A jeśli znajduje się w związku małżeńskim i nie podpisał intercyzy może również stracić wspólny majątek. Dlatego przy prowadzeniu działalności w tej formie należy pamiętać o szczegółowym uregulowaniu kwestii prawnych związanych z zakresem naszej odpowiedzialności.

Opodatkowanie

Jednoosobowa działalność gospodarcza opodatkowana jest co do zasady według skali podatkowej. Podatnik może jednak wybrać również opodatkowanie liniowe (według stawki 19%). Dodatkowo, w pewnych sytuacjach dostępne są również dwie inne formy opodatkowania takiej działalności – tzw. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz karta podatkowa.

Jeśli interesują Cię szczegóły związane z odprowadzaniem podatku przy tej formie działalności polecamy artykuł: „Zacznij Swój Biznes #2 – 4 sposoby na… opodatkowanie jednoosobowej działalności gospodarczej”.

Podsumowanie

Mimo pełnej odpowiedzialności za zobowiązania firmy to jednoosobowa działalność gospodarcza jest najczęściej wykorzystywaną przez samodzielnych przedsiębiorców formą prowadzenia działalności. Warto o niej w pomyśleć szczególnie na początkowym etapie rozwoju własnego biznesu, szczególnie jeśli mamy zamiar (przynajmniej na początku) prowadzić go samodzielnie.

Spółka cywilna

Rozpoczynając działalność z inną osobą, można rozważyć współpracę w ramach tzw. spółki cywilnej. Wystarczy do tego umowa w zwykłej formie pisemnej. Przepisy dotyczące tej spółki znajdziemy w Kodeksie Cywilnym (art. 860 i n.). Tam też znajdziesz ogólne informacje dotyczące funkcjonowania tego typu spółki.

Ryzyko

W przypadku spółki cywilnej wspólnicy odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem prywatnym (UWAGA: podobnie jak w przypadku jednoosobowej działalności i braku intercyzy, odpowiedzialność za długi rozciąga się także na majątek wspólny). Pojęcie „solidarna odpowiedzialność” oznacza, że w przypadku gdy spółka (jej wspólnicy) jest zobowiązana do dokonania płatności, nasz kontrahent może żądać spłaty długu od każdego ze wspólników, a oni będą musieli go spłacić bez względu na okoliczności powstania długu.

Opodatkowanie

Gdy założymy spółkę cywilną każdy ze wspólników będzie płacił podatek osobno. Spółka cywilna nie jest traktowana jako tzw. podatnik. Oznacza to, że nie składa deklaracji podatkowych i nie rozlicza podatku – podatnikami przy tej formie prowadzenia działalności są wspólnicy.

Podsumowanie

Spółka cywilna jest dobrą formą na początkowym etapie wspólnego prowadzenia biznesu, w przypadku gdy nie jest on związany z dużym ryzykiem. W przypadku gdy biznes wiąże się z zaciąganiem dużych zobowiązań lub istotną odpowiedzialnością za wytworzone produkty / wyświadczone usługi – lepiej rozważyć prowadzenie działalności w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki komandytowej (patrz: poniżej).

Spółki osobowe prawa handlowego

Do spółek osobowych prawa handlowego należą spółki: jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna. Rozpoczęcie działalności w tej formie jest zdecydowanie bardziej skomplikowane niż w przypadku jednoosobowej działalności i spółki cywilnej. Różnic w sposobie założenia każdej z tych spółek jest wiele, dlatego odsyłamy do zapoznania się z nimi w poszczególnych częściach Kodeksu spółek handlowych (art. 22 – spółka jawna, art. 86 – spółka partnerska, art. 102 – spółka komandytowa, art. 125 – spółka komandytowo-akcyjna).

Ryzyko

Wspólnicy spółek osobowych prawa handlowego odpowiadają za zobowiązania tych spółek zasadniczo całym majątkiem prywatnym, z wyjątkiem spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej. 

W spółkach komandytowych i komandytowo-akcyjnych wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółek tylko do wysokości sumy komandytowej / kapitału zakładowego. Najwyższy kapitał zakładowy dla spółek osobowych prawa handlowego wymagany jest dla spółek komandytowo-akcyjnych i wynosi 50 tys. zł. Musimy się w tym wypadku liczyć ze znacznymi nakładami finansowymi, jeśli w tej właśnie formie chcemy rozpoczynać naszą działalność.

Opodatkowanie

Podobnie jak spółka cywilna, spółki osobowe prawa handlowego nie podlegają samodzielnemu opodatkowaniu. Jak to jednak często w przepisach bywa od tej generalnej zasady jest oczywiście wyjątek. Wyjątkiem tym jest spółka komandytowo-akcyjna, która od 1 stycznia 2014 r. płaci podatek niezależnie od swoich wspólników – zmiana ta została wprowadzona z uwagi na, popularne wówczas, optymalizacje podatkowe z zastosowaniem konstrukcji spółek komandytowo-akcyjnych.

Poza tym jednym wyjątkiem opodatkowaniu w spółkach osobowych prawa handlowego podlegają wspólnicy tych spółek. W przypadku, gdy wspólnikiem spółki jest osoba fizyczna – będzie on płacił podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT), w przypadku gdy jest nim osoba prawna – będzie to podatek dochodowy od osób prawnych (CIT).

Podsumowanie

Najczęściej polecaną formą prowadzenia działalności z wyżej wymienionych spółek osobowych prawa handlowego jest spółka komandytowa. Jest tak głównie z uwagi na możliwość ograniczenia odpowiedzialności wspólników i preferencyjne opodatkowanie.

Spółki kapitałowe

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna są najbardziej rozbudowanymi spółkami z wszystkich tu opisywanych. Założenie ich wymaga także spełniania wielu wymogów formalnych. Spółki te posiadają kapitał zakładowy i w przeciwieństwie do wyżej wspomnianych spółek osobowych są tzw. osobami prawnymi.

Minimalny kapitał zakładowy podlegający wpłaceniu przez wspólników spółek z o.o. to 5 tys. zł, a w przypadku spółki akcyjnej 100 tys. zł. Widzimy zatem, że o ile spółka z o.o. nie wymaga posiadania znacznego kapitału, to w przypadku spółki akcyjnej trzeba już go posiadać.

Akcje spółek akcyjnych mogą podlegać ofercie publicznej tj. być sprzedawane na giełdach, co umożliwia pozyskanie środków na finansowanie działalności od osób niezwiązanych ściśle z prowadzonym biznesem przy zachowaniu kontroli nad spółką.

Ryzyko

Wspólnicy spółek kapitałowych – zwani odpowiednio udziałowcami lub akcjonariuszami – odpowiadają za ich zobowiązania jedynie do wysokości kapitału zakładowego (kwoty, którą wpłacili na tzw. kapitał zakładowy przy założeniu spółki lub w późniejszym okresie).

Opodatkowanie

Spółki kapitałowe płacą podatek CIT. W przypadku gdy założymy spółkę kapitałową będziemy musieli zapłacić podatek CIT nie tylko od dochodów spółki, ale także (gdy wypłacimy z niej zyski np. w formie dywidendy) od tych otrzymanych zysków. Jest to przykład tzw. podwójnego opodatkowania w spółkach.

Podsumowanie

Pomimo podwójnego opodatkowania, spółki kapitałowe, ze względu na swą strukturę, jak i ograniczenia odpowiedzialności udziałowców/akcjonariuszy są jedną z bezpieczniejszych form prowadzenia działalności. Są one też preferowane przez tzw. „większych inwestorów”.

Zgodnie ze statystykami najwięcej osób prowadzenie własnego biznesu rozpoczyna od założenia jednoosobowej działalności gospodarczej, dopiero później rozszerzając tę działalność na pozostałe formy jej prowadzenia. Dlatego to właśnie jednoosobowej działalności gospodarczej poświęcimy kolejny artykuł.

UWAGA! Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna. Dlatego dajemy możliwość wstawiania komentarzy pod artykułami. Jeśli zatem masz spostrzeżenia którymi chcesz się podzielić, nie krępuj się, napisz do nas!

Zostaw komentarz pod artykułem lub skorzystaj z formularza kontaktowego.

Odpowiemy niezwłocznie!

redakcja Prawo & Ja.

Zapisz

Zapisz

Zapisz

Zapisz

Zapisz

Zapisz

Zapisz