Jazda bez prawa jazdy? To na pewno niemożliwe – pomyślą kierowcy, którzy doskonale wiedzą, ile razy sami zdawali egzamin, aby otrzymać uprawnienia do kierowania samochodem osobowym.

Tymczasem posiadanie formalnego dokumentu nie w każdym przypadku jest konieczne, a jeśli poczytać fora internetowe – część kierowców wręcz się chwali tym, że zawodowo prowadzą samochód bez posiadania uprawnień.

Warto wiedzieć, że nie wszystkie pojazdy wymagają posiadania odpowiednich dokumentów.

Jednym z podstawowych pojazdów, co prawda dwukołowych, który nie wymaga od osoby dorosłej posiadania prawa jazdy, jest rower. Podobnie osoba, która ukończyła 18 rok życia bez prawa jazdy może prowadzić motorower. W tym przypadku należy uwzględnić pewien paradoks – motorowerem może także jeździć osoba, która ma więcej niż 13 lat i jednocześnie zdała egzamin na kartę motorowerową. U osób dorosłych ten wymóg jest zniesiony.

Nie wymaga się również posiadania prawa jazdy od osób poruszających się meleksami czy wózkami elektrycznymi jednak z zastrzeżeniem, że poruszanie się takimi pojazdami wymaga posiadania innego rodzaju uprawnień.

Podobnie rzecz się ma z quadami. Tutaj przede wszystkim należy pamiętać o tym, że quady nie mogą się poruszać po tradycyjnych drogach. Dodatkowo osoba, która chce nimi jeździć np. po drogach leśnych, musi mieć specjalny rodzaj dokumentu – prawo jazdy AM.

Można również zdać egzamin na prawo jazdy kategorii B1. Taki dokument uprawnia do kierowania quadami, ale również lekkimi pojazdami czterokołowymi o masie do 550 kg w przypadku przewozu rzeczy (lub do 400 kg w przypadku przewozu osób). Wspomniane pojazdy jeszcze kilka lat temu reklamowane były jako lekkie pojazdy przeznaczone do jazdy miejskiej, zwykle dwuosobowe, jednak stosunkowo drogie w porównaniu z tradycyjnymi samochodami osobowymi.

Kto może być posiadaczem prawa jazdy kategorii B1? Osoba, która ukończyła 16 lat i uzyskała zgodę rodziców lub opiekunów prawnych. Posiadacz takiego dokumentu w przyszłości może uzyskać dokument kategorii B bez konieczności przechodzenia całego szkolenia.

Najszerszy zakres uprawnień do kierowania posiadają właściciele prawa jazdy kategorii B. Mogą oni kierować samochodami osobowymi i ciężarowymi o masie do 3,5 tony, samochodami osobowymi z lekką przyczepą o masie całkowitej do 4,25 tony, mikrobusami do 9 miejsc siedzących, pojazdami wolnobieżnymi i ciągnikami rolniczymi, wszystkimi pojazdami, które obejmuje kategoria AM oraz motocyklami o pojemności silnika do 125 cm sześciennych, o ile posiadają dokument kategorii B od co najmniej 3 lat. Ten rodzaj dokumentu wydawany jest osobom dorosłym.

Dopóki posłowie nie przegłosują zmian w kodeksie drogowym, jazda bez uprawnień może się skończyć co najwyżej mandatem. I tak jeśli kierujący pojazdem nie posiada uprawnień do kierowania pojazdem – zapłaci mandat w wysokości 500 zł, z kolei posiadanie uprawnień, które nie pozwalają na kierowanie danym rodzajem pojazdu, to mandat w wysokości 300 zł.

W nowelizacji przepisów kara za brak dokumentów miała być wyższa, z kolei zniesiony miał być również podział na brak dokumentu i brak kategorii (czyli de facto uprawnień) do kierowania danym rodzajem pojazdu. Jeśli kierujący zostanie złapany przez policję po raz kolejny bez posiadania odpowiedniego dokumentu, wówczas sprawa może zostać skierowana do sądu, gdzie kierujący może otrzymać zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

Decydując się na wykroczenie w postaci jazdy bez posiadania odpowiedniego dokumentu warto pamiętać chyba o najbardziej dotkliwym aspekcie. Jeśli kierujący pojazdem nie posiadana odpowiedniego dokumentu, uprawniającego do kierowania pojazdem mechanicznym, a jednocześnie spowoduje wypadek, wówczas pokrywa finansowo wszelkie szkody.

W praktyce oznacza to, że posiadane OC na pojazd przestaje działać, a kierujący jest odpowiedzialny za naprawy pojazdów pozostałych uczestników wypadku oraz zadośćuczynienie wypłacane osobom, także pieszym poszkodowanym w kolizji.

Do kierowania pojazdami nie uprawniają także dokumenty, będące poświadczeniem terminu egzaminu. Jeśli w czasie rutynowej kontroli drogowej kierujący przedstawi takie zaświadczenie, można się spodziewać opóźnienia w wydaniu wymarzonego dokumentu po pozytywnie zdanym egzaminie nawet o kilkanaście miesięcy.

Publikcja za zgodą: FAKTY Magazyn Gospodarczy